CÂU HỎI CƠ BẢN, CÂU TRẢ LỜI CƠ BẢN
Vai trò chính của nhà báo là cung cấp cho người đọc câu trả lời cho những câu hỏi thường xuyên của mọi người khi một sự kiện xảy ra. Những câu hỏi này luôn giống nhau và luôn gợi ra những câu trả lời giống nhau. Các hình thức cơ bản của báo chí chỉ khác nhau tùy theo số lượng của các yếu tố phản ứng.
THÔNG BÁO LÀ CUNG CẤP THÔNG TIN
Luôn có bốn câu hỏi cơ bản: Ai? Cái gì? Ở đâu? Khi nào? Câu trả lời của nhà báo cũng cơ bản như mỗi câu hỏi này. Nó liên quan đến một câu bao gồm một chủ ngữ (ai?), một động từ (cái gì?), một bổ sung về địa điểm (ở đâu?) và một bổ sung về thời gian (khi nào?). Ví dụ: Mark Pesos bị bắt làm con tin tại trụ sở Ngân hàng Dosh vào đêm qua.
TƯỜNG THUẬT LÀ CUNG CẤP THÔNG TIN BẰNG CÁCH KỂ CHUYỆN
Tóm tắt là hình thức cung cấp thông tin tối thiểu. Một câu duy nhất là đủ: Mark Pesos, giám đốc ngân hàng phụ trách Tập đoàn Dosh của Anh, đã bị bắt làm con tin vào khoảng 19:30 tối hôm qua tại trụ sở chính của công ty đa quốc gia, nằm trên Phố Money. Những kẻ bắt giữ anh ta được trang bị vũ khí và đeo mặt nạ, đã được trả một khoản tiền chuộc là tám triệu bảng Anh trước khi bỏ trốn trên một chiếc trực thăng đang đợi trên nóc tòa nhà. Mark Pesos được thả, run rẩy, nhưng không bị thương.
Khi viết, kiểu thông tin này đòi hỏi mức độ đơn giản nhất. Lưu ý: tránh trạng từ và tính từ.
Tường thuật là hình thức cung cấp lượng thông tin tối đa. Đây là một bản tường trình chi tiết về một chuỗi các sự kiện được liên kết với nhau theo trình tự thời gian hoặc logic để thông báo cho người đọc những gì chúng ta biết về một sự kiện theo cách rõ ràng nhất có thể. Nhà báo chỉ cần thêm một vài câu cơ bản: Đêm qua, ngân hàng Dosh trên phố Money chuẩn bị đóng cửa thì hai kẻ đeo mặt nạ và có vũ trang xông vào tiền sảnh vắng vẻ của tòa nhà. Hai kẻ đột nhập ngay lập tức đến văn phòng của Mark Pesos trên tầng 4 của tòa nhà. Vào thời gian trong ngày, có rất ít nhân viên ngân hàng vẫn ở nơi làm việc. Mark Pesos lần đầu tiên bị trói vào chiếc ghế văn phòng của mình, v.v.
Tất cả các hình thức tường thuật đều thuộc thể loại này: phóng sự, xử lý tiêu chuẩn các sự kiện khác nhau và thông báo về các sự kiện.
PHÓNG SỰ LÀ CUNG CẤP THÔNG TIN QUA MÔ TẢ
Phóng sự là hình thức cung cấp thông tin tối ưu. Đó là một kiểu tường thuật kèm theo mô tả về các sự kiện được báo cáo. Mô tả này bổ sung tất cả các chi tiết đặc trưng cho bản miêu tả: màu sắc, âm thanh, cảm xúc, cảnh cuộc sống, cảnh chết chóc, v.v … Phóng sự cho phép người đọc hình thành hình ảnh trong tâm trí họ. Việc sử dụng trạng từ, tính từ và những điều đã thấy và nghe thấy làm cho các sự kiện trở nên thật hơn.
Mark Pesos, giám đốc ngân hàng nổi tiếng, là nạn nhân của một vụ bắt con tin khó tin vào đêm qua tại trụ sở của Tập đoàn Dosh do anh ta quản lý. Anh ta đang chuẩn bị mặc áo khoác để về nhà vào khoảng 7:30 tối thì hai người có đặc điểm che mặt bằng mũ balaclava đen, xông vào văn phòng đầy ấn tượng của anh ta trên tầng 4 của tòa nhà, hất tung tất cả các chậu cây trên đường đi. Theo thư ký của Mark Pesos, người chứng kiến sự việc, những kẻ bắt giữ con tin bước vào phòng một cách bình tĩnh trước khi hét lên: “Giơ tay lên! Ngay bây giờ!”
Cho dù bài viết có dài tới đâu, tất cả các mô tả tạo thành một phóng sự.
CÂU HỎI BỔ SUNG, CÂU TRẢ LỜI BỔ SUNG
Dựa trên các sự kiện xảy ra, đôi khi có hai câu hỏi bổ sung: Như thế nào? Tại sao? Những câu hỏi này được đặt ra khi không thể hiểu các sự kiện ngay lập tức. Để đảm bảo rằng có thể hiểu rõ hơn, nhà báo cần đưa ra một vài giải thích rõ ràng khi chuyển thông tin thành văn bản.
THÔNG BÁO LÀ GIẢI THÍCH
Trả lời “như thế nào” và “tại sao” về các sự kiện quan sát được có nghĩa là giải thích nguồn gốc, động cơ và lý do đằng sau những sự kiện đó. Điều đó có nghĩa là xem xét kỹ lưỡng hơn các sự kiện bằng kính lúp, vượt ra khỏi vẻ bề ngoài để giải mã bản chất thực sự của chúng và giải mã ý nghĩa thực sự của chúng.
ĐIỀU TRA LÀ GIẢI THÍCH KHI PHÂN TÍCH
Điều tra là cung cấp định dạng thông tin và phân tích. Điều đó làm cho mọi thứ dễ hiểu. Nó liên quan đến việc chia nhỏ các sự kiện thành các bộ phận cấu thành. Mark Pesos có bị bắt làm con tin vào đêm qua không? Nhà báo điều tra tập hợp tất cả các dữ liệu có sẵn và sau đó giải thích ý định của những kẻ bắt giữ con tin là gì, cách chúng chuẩn bị để bắt con tin, những hậu quả mà điều này có thể gây ra cho tập đoàn v.v. Công việc phân tích này đòi hỏi nắm vững kiến thức về chủ đề được đề cập, tài liệu phù hợp, nguồn đáng tin cậy, báo cáo nhân chứng chính xác và thời gian để suy nghĩ. Đôi khi có trường hợp điều tra phân tích không thể giải thích những điều nhất định do không thể nhìn thấy dữ liệu, dữ liệu bị ẩn hoặc bị che khuất. Trong trường hợp như vậy, nhà báo bắt đầu nghiên cứu dữ liệu ngoài đã biết. Đây là bài điều tra, một dạng thông tin chuyên sâu nhất.
PHỎNG VẤN LÀ GIẢI THÍCH KHI PHÂN TÍCH
Phỏng vấn là một quá trình phân tích liên quan đến việc thay thế. Khi nhà báo không thể cung cấp những lời giải thích mà họ mong đợi, họ sẽ tìm kiếm lời khuyên của một chuyên gia trong lĩnh vực này. Mark Pesos vừa trở thành nạn nhân của sự việc bắt con tin! Anh Shrewd, anh rất thân với Dosh, anh có thể giải thích cho chúng tôi những hậu quả mà sự việc này có thể gây ra cho tập đoàn không?… Các cuộc phỏng vấn được đăng dưới dạng câu hỏi và câu trả lời là thú vị nhất.
THÔNG BÁO LÀ CUNG CẤP LỜI GIẢI THÍCH
Khi tường thuật, mô tả và phân tích để lại những điều chưa sáng tỏ liên quan đến các sự kiện được quan sát, nhà báo có thể diễn giải các sự kiện: nếu họ không thể trình bày chi tiết đầy đủ các sự kiện, họ có thể cố gắng giải mãchúng bằng cách sử dụng các đoạn thông tin theo ý của mình.
BÌNH LUẬN LÀ GIẢI THÍCH KHI ĐÁNH GIÁ
Có một số cách mà nhà báo có thể chia sẻ suy nghĩ cá nhân của họ với độc giả của họ, nhưng tất cả đều là hình thức bình luận: ý kiến, cột, hình vẽ: Mark Pesos đã bị bắt làm con tin vào tối ngày hôm qua, chỉ vài giờ sau khi thông báo kế hoạch cắt giảm hàng loạt nhân viên của anh ta. Thật khó có thể tin rằng hai sự việc này không liên quan với nhau… Người đọc phải đánh giá tính liên quan của cách diễn giải.
XÃ LUẬN LÀ DIỄN GIẢI KHI ĐƯA RA KẾT LUẬN
Nếu, khi kết thúc những suy nghĩ cá nhân của mình, nhà báo đưa ra một nhận định dựa trên giá trị về các sự kiện mà họ đã quan sát, phân tích và nghiên cứu, sau đó họ sẽ viết một bài xã luận: Vụ bắt cóc Mark Pesos đã giành thêm thời gian cho các nhân viên của anh ta. Người đọc có thể tự do lựa chọn có áp dụng quan điểm này hay không, trong mọi trường hợp, làm sáng tỏ quá trình suy nghĩ của người viết bài biên tập và do đó tự cấu thành thông tin.
