Menu

05.၅။ သတင်းအချက်အလက်များ

သတင်းသည် တိကျသောသိပ္ပံပညာရပ် မဟုတ်ပါ။ သိပ္ပံပညာရပ်အားဖြင့် သက်သေပြနိုင်သော ခိုင်မာသည့်အချက်အလက်များ မရှိပါ။ သတင်းကို စီစဉ်ဆောင်ရွက်သည့်အခါ အကြွင်းမဲ့ရည်မှန်းချက်တစ်စုံတစ်ရာ ရှိမနေနိုင်ပါဟု ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းကို ဖြန့်ဝေရန်အသုံးပြုသည့် သတင်းပုံစံကို ထည့်တွက်ခြင်းမပြုဘဲ၊ သတင်းအားလုံးသည် လူသားများ၏ ကြားဝင်ဆောင်ရွက်မှု၏ ထုတ်ကုန်ပင် ဖြစ်ပါသည်။ သတင်းစာဆရာ၏ပါဝင်မှုသည် ရိုးသားမှန်ကန်မှုကို အာမခံပေးနိုင်သော လုပ်ရပ် ဖြစ်သင့်ပါသည်။

စူးစမ်းလေ့လာသည့်အချက်အလက်များကို လေးစားပါ… သို့သော် ဂရုစိုက်ပါ

စူးစမ်းလေ့လာသည့်အချက်အလက်များကို လေးစားခြင်းသည် ၎င်းတို့ကို တိကျစွာသတင်းပေးပို့ခြင်းကဲ့သို့ မရိုးရှင်းပါ။ ၎င်းတို့ကို အစီအစဉ်အလိုက် ဖော်ပြရမည်ြဖစ်ကာ၊ အကြောင်းအရာတွင် ထည့်သွင်းရမည်ဖြစ်ပြီး၊ ၎င်းတို့ ဖြစ်ပေါ်ရသည့်အကြောင်းရင်းကို ရှင်းပြရန် ကြိုးစားရမည်ဖြစ်သလို၊ လိုအပ်သည့်နေရာတွင်၊ ၎င်းတို့ကို ကိုက်ညီစွာ တင်ပြရပါမည်။ ၎င်းသည် မတုန်လှုပ်သောပုံစံဖြင့် စူးစမ်းလေ့လာခြင်းထက် အချက်အလက်များကို တက်ကြွစွာ စူးစမ်းလေ့လာခြင်းကို လိုအပ်ပါသည်။

နှိုင်းချိန်ခြင်းမရှိဘဲ အကြောင်းအရာကိုကျော်လွန်၍ သို့မဟုတ် အရေးကြီးသောအခိုက်အတန့်တွင် တင်ပြလိုက်သော အချက်အလက်များတွင် အမှန်တရား တစ်ပိုင်းတစ်စသာ ပါဝင်နေပါက ၎င်းတို့သည် လိမ်လည်ပြောဆိုမှုကို ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်ပါသည်။ သံသယရှိသည့်အခါ ရိုးသားသော သတင်းစာဆရာသည် သူ သို့မဟုတ် သူမ၏ မိုက်မဲမှုကို ဝန်ခံပါသည်- ဘာဖြစ်သွားတာလဲဆိုတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွန်တော်တို့လဲ ဘာမှသေချာမသိပါဘူး။

မျက်မြင်သက်သေများကို အတည်ပြုထောက်ခံခြင်းမပြုဘဲ… ၎င်းတို့၏ ပြောကြားချက်များကို လေးစားပါ

စုစည်းထားသည့် မျက်မြင်သက်သေ ပြောကြားချက်များကို လေးစားခြင်းသည် ၎င်းတို့ကို ထင်ယောင်ထင်မှားဖြစ်စေခြင်းမျိုး မရှိဘဲ ၎င်းတို့ကို သတင်းပေးပို့သည့်ကိစ္စရပ်ကဲ့သို့ မရိုးရှင်းပါ။ ၎င်းသည် မျက်မြင်သက်သေများနှင့် ၎င်းတို့၏ မှတ်ချက်များ၏ တရားဝင်မှုများပါဝင်သော ၎င်းတို့ ရယူ သို့မဟုတ် တောင်းခံထားသည့် အခြေအနေများကို စာဖတ်သူထံ သတင်းပေးပို့ခြင်းလည်း ဖြစ်ပါသည်။ ပြောကြားချက်များတွင် အဆိုကြမ်းများပါဝင်နေပါက၊ သတင်းစာဆရာသည် သူ သို့မဟုတ် သူမသည် ကိုယ်ရေးကိုယ်တာအရ ၎င်းတို့ကို မယုံကြည်ကြောင်း ဖော်ပြချက်ကို စာဖတ်သူများထံ တင်ပြ၍မဖြစ်ပါ။

၎င်းတို့တွင် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ဇာတ်လမ်းကို စိတ်ဝင်စားမှုလျော့သွားစေနိုင်သော်လည်း၊ အဓိပ္ပါယ်နှစ်ခွထွက်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ရန် ဟန်ပန်အရေးအသားဆိုင်ရာ ကြိုတင်ကာကွယ်မှုများကို လုပ်ဆောင်ရပါမည်- မျက်မြင်သက်သေ၏ပြောကြားချက်အရ… ဤမျက်မြင်သက်သေ ပြောကြားသည်မှာ… မစ္စတာ X သည် အားလုံးကို မြင်လိုက်ပါသည်- “ကျွန်တော် အဲဒီမှာရှိနေခဲ့တာ” လို့ သူကပြောပါတယ်… “ကျွန်တော်မြင်ခဲ့တာက…”။

ထင်မြင်ချက်များကို ပွေ့ဖက်ခြင်းမပြုဘဲ… ၎င်းတို့ကို လေးစားပါ

သတင်းစာဆရာများသည်၊ ၎င်းတို့ မနှစ်သက်လျှင်ပင်၊ ထင်မြင်ချက်အားလုံးကို သတင်းပေးပို့ခြင်း ဖြစ်သော်လည်း၊ ၎င်းတို့ကို အတည်ပြုထောက်ခံခြင်းမပြုပါ။ အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ ရင်းမြစ်များထံမှ ရောက်ရှိလာသော “ သတင်း” (သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲများ၊ ကြေညာချက်များ၊ စသည်ဖြင့်) ကို အခြားရင်းမြစ်များထံမှ ရောက်ရှိလာသောအရာကဲ့သို့ပင် သတိကြီးကြီးထား၍ လုပ်ဆောင်ရပါမည်။

အထွေထွေအများပြည်သူတို့တွင် သတင်းကို ထုတ်ပြန်သူများ၏ ၎င်းကို “ မည်သည့်အတွက်ကြောင့်” နှင့် “ မည်သည့်ပုံစံ” ဖြင့် ဖြန့်ဖြူးလိုသည် ဆိုသည်ကိုသာမက ၎င်းတို့၏ ရည်ရွယ်မှုများကိုပါ သတင်းစာဆရာမှ ရှင်းပြပေးရန် မျှော်လင့်ခွင့်ရှိပါသည်။ စကားလုံးများကို အမြဲတမ်း “ မှန်ကန်အောင်” ရေးပါ။ သတင်းစာသည် တရားဝင်ရင်းမြစ်များ၏ ထင်မြင်ချက်ကို မျှဝေပေးသည်ဆိုသော ပုံရိပ်ကို မဖြစ်စေရန် လျော်ညီသောပုံစံများ (နေရာကျယ်ကျယ်ထားထားသော သတင်းခေါင်းစဉ်၊ ရှင်းလင်းသော ဦးဆောင်စာပိုဒ်၊ စသည်တို့) ကို သုံးပါ။

ဒေါ့ရှ်ဂရု၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရပုဂ္ဂိုလ်သည် ဖော်ပြပါအတိုင်းဖြစ်သော တရားဝင်ကြေညာချက်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်ပါက- “ဒေါ့ရှ်ဘဏ်ရဲ့အနာဂတ်က ပိုပြီးတော့ တောက်ပနေပါပြီ”၊ ၎င်းကို ပို၍ကြားကျသော သတင်းခေါင်းစဉ်အောက်တွင် ဖော်ပြသင့်ပါသည်။ ဥပမာ၊ ထုတ်ပြန်ချက်ကို ဂရုဘက်ကသာ ပြုလုပ်ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းကို ထုတ်ဝေသောသတင်းစာမှ ပြုလုပ်ခြင်းမဟုတ်သည်ကို ရှင်းလင်းအောင်ပြုလုပ်ရန် မျက်တောင်အဖွင့်အပိတ်ကြားတွင် ပြောကြားချက်ကို ထားရှိပါ- သူတို့ရဲ့အနာဂတ်က “ ပိုပြီးတောက်ပနေပါပြီ” လို့ ဒေါ့ရှ်ဘဏ်က အခိုင်အမာပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။

ရွှေရောင်စည်းကမ်း- ခပ်ခွာခွာနေပါ

“ သတင်းနှင့်ဆိုင်သော ချဉ်းကပ်မှု” သည် ပုံပန်းသဏ္ဍာန်များ၊ အခြားသူများ၏ ခံစားချက်များနှင့် သင်၏ကိုယ်ပိုင်ခံစားချက်များနှင့် တွေ့ကြုံလာသည့်အခါ ခပ်ခွာခွာနေရန် ဖြစ်ပါသည်။ သတင်းစာဆရာတစ်ဦးအနေဖြင့်၊ သင်သည် စာဖတ်သူ၏နေရာတွင် သင့်ကိုယ်သင် ထည့်သွင်းခံစားကာ မေးမြန်းရန်လိုသည်မှာ- ကျွန်ုပ်ရေးသားနေတဲ့အရာနဲ့ ကျွန်ုပ်ဖော်ပြဖို့ကြိုးစားနေတဲ့အရာကို အဲဒါကိုဖတ်မယ့်လူတွေက နားလည်ကြပါ့မလား။

သင့်တွင် သံသယအနည်းငယ်ရှိခဲ့လျှင်တောင်၊ စာကို ပြန်ရေးသားပါ။