Menu

04.၄။ သတင်းတင်ပြမှုဆိုင်ရာ ပုံစံများ

သတင်းစာဆရာများသည် ၎င်းတို့ တွေ့မြင်ကြားသိရသောအရာကို အခြေခံ၍ သတင်းအချက်အလက်များ ထုတ်ပါသည်။ သို့ရာတွင်၊ ၎င်းတို့စူးစမ်းလေ့လာထားသည့် ဖြစ်စဉ်များကို ပေးပို့သည့်အခါ၊ ၎င်းတို့သည် ဇာတ်လမ်းပုံစံ ပေးပို့ပါသည်။ ၎င်းသည် ပုံစံဖွဲ့ထားသော ဘာသာစကားဖြင့် သတင်းပေးပို့သည့် တစ်စုံတစ်ခုသောပုံစံကို ပေးစွမ်းခြင်းဖြစ်သော သတင်းအချက်အလက်ဆိုင်ရာ အဓိပ္ပါယ်သတ်မှတ်ချက် ဖြစ်ပါသည်။ ထို့ကြောင့် “ သတင်း” ထုတ်ပေးခြင်းကို အချက်အလက်များအား တစ်ဆင့်ပေးပို့ခြင်းသက်သက်အဖြစ် သတ်မှတ်မထားပါ။ သတင်းအချက်အလက်နယ်ပယ်ရှိ သတင်းစာဆန်သောပုံစံများ၏ အတိုင်းအတာသည် စူးစမ်းလေ့လာခြင်းနှင့် အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူခြင်းကြားရှိ အကွာအဝေးကဲ့သို့ ကျယ်ပြန့်လှပါသည်။

အခြေခံမေးခွန်းများ၊ အခြေခံအဖြေများ

သတင်းစာဆရာ၏ အခြေခံအခန်းကဏ္ဍသည် ဖြစ်စဉ်တစ်ခု ဖြစ်ပေါ်သည့်အခါ လူတိုင်း၏နှုတ်ဖျားပေါ်တွင် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် မေးခွန်းများအတွက် အဖြေများကို စာဖတ်သူထံ ပေးစွမ်းရန်ဖြစ်ပါသည်။ ထိုမေးခွန်းများသည် အမြဲတမ်း တူညီကာ အမြဲတမ်း တူညီသောတုံ့ပြန်မှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။ သတင်းစာပညာ၏ အခြေခံပုံစံများသည် တုံ့ပြန်မှုအကြောင်းအရာများ၏ အရေအတွက်အရသာ ကွဲပြားပါသည်။

သတင်းပေးပို့ခြင်းသည် သတင်းအချက်အလက် ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်

အမြဲတမ်းရှိနေသည့် အခြေခံမေးခွန်းလေးခုမှာ- ဘယ်သူ။ ဘာ။ ဘယ်နေရာ။ ဘယ်အချိန်။ သတင်းစာဆရာ၏တုံ့ပြန်ချက်သည် ထိုမေးခွန်းတစ်ခုချင်းစီအတိုင်း အခြေခံကျပါသည်။ ၎င်းတွင် ပြုလုပ်သူ (ဘယ်သူ။)၊ ကြိယာ (ဘာ။)၊ နေရာအသေးစိတ်ဖော်ပြချက် (ဘယ်နေရာ။) နှင့် အချိန်အသေးစိတ်ဖော်ပြချက် (ဘယ်အချိန်။) တို့ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသောဝါကျတစ်ကြောင်း ပါဝင်သည်။ ဥပမာ- Mark Pesos သည် ပြီးခဲ့သောညက ဒေါ့ရှ်ဘဏ်တွင် ဓားစာခံအဖြစ် ခေါ်ထားခံရပါသည်။

ဇာတ်လမ်းဖွဲ့ခြင်းသည် ဇာတ်ကြောင်းကို ပြောပြခြင်းဖြင့် သတင်းအချက်အလက် ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်

အကျဉ်းချုံးပြောပြချက်သည် အနည်းဆုံးဖြစ်အောင်ချုံ့ထားသော သတင်းအချက်အလက်များကို ပေးစွမ်းသောပုံစံ ဖြစ်ပါသည်။ ထုတ်ပြန်ချက်တစ်ခုတွင် ပြည့်စုံလောက်ငှစွာ ဖော်ပြပေးသည်မှာ- ဗြိတိန် ဒေါ့ရှ်ဂရု၏ အကြီးအကဲဖြစ်သော ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင် Mark Pesos သည် မန်းနီးလမ်းတွင် တည်ရှိသော နိုင်ငံပေါင်းစုံရုံးချုပ်တွင် ယမန်နေ့ညနေခင်း ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ်ဝန်းကျင်၌ ဓားစာခံအဖြစ် ခေါ်ဆောင်ခြင်း ခံခဲ့ရပါသည်။ လက်နက်ပါပြီး မျက်နှာအုပ်ထားသော ၎င်း၏ ဖမ်းဆီးသူများသည် အဆောက်အဦခေါင်မိုးပေါ်တွင် စောင့်ဆိုင်းနေခဲ့သော ရဟတ်ယာဉ်ဖြင့် ထွက်မပြေးမီ ပြန်ပေးငွေ ပေါင် ရှစ် မီလီယံကို ရရှိခဲ့ပါသည်။ Mark Pesos မှာ လွတ်လာပြီး တုန်ယင်နေကာ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်း မရှိပါ။

ဤ သတင်းပေးပို့ချက်အမျိုးအစားသည် စာရေးသားသည့်အခါ အကောင်းဆုံးသော ရှင်းလင်းမှုအဆင့်ကို လိုအပ်ပါသည်။ အကြံဉာဏ်- ကြိယာဝိသေသနများနှင့် နာမဝိသေသနများကို ရှောင်ကြဉ်ပါ။

ဇာတ်ကြောင်းသည် အများဆုံးသော သတင်းအချက်အလက်ပမာဏကို ပေးစွမ်းသောပုံစံ ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် စာဖတ်သူကို တတ်နိုင်သမျှ အရှင်းလင်းဆုံးသောနည်းလမ်းဖြင့် ဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ ကျွန်ုပ်တို့သိရှိထားသည့်အရာကို အသိပေးရန်အလို့ငှာ အစီအစဉ်ကျသော သို့မဟုတ် ယုတ္ထိတန်သော အစီအစဉ်ဖြင့် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ချိတ်ဆက်နေသော ဖြစ်စဉ်များ၏ ဖြစ်စဉ်အစီအစဉ် အသေးစိတ်အကြောင်းအရာ ဖြစ်ပါသည်။ သတင်းစာဆရာသည် အချို့သော အခြေခံဝါကျများကို ရိုးရှင်းစွာထည့်သွ၍ရန် လိုအပ်ပါသည်- ယမန်နေ့ညက မျက်နှာဖုံးစွပ်ထားပြီး လက်နက်ကိုင်ဆောင်ထားသူနှစ်ဦးသည် အဆောက်အဦ ဝင်ပေါက်အတွင်းသို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာချိန်တွင် မန်းနီးလမ်းပေါ်ရှိ ဒေါ့ရှ်ဘဏ်သည် ၎င်း၏တံခါးများကို ပိတ်ကာနီးဆဲဆဲ ဖြစ်ပါသည်။ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာသူနှစ်ဦးသည် အဆောက်အဦ၏ လေးထပ်တွင်ရှိသော Mark Pesos ၏ ရုံးခန်းထံ ချက်ခြင်းရောက်လာခဲ့ပါသည်။ ထိုနေ့ရက်အချိန်တွင်၊ အဆောက်အဦ၌ ဘဏ်ဝန်ထမ်းအနည်းငယ်သာ ရှိနေခဲ့ပါသည်။ ဦးစွာ Mark Pesos သည် သူ့ရုံးခန်းထိုင်ခုံ၊ စသည့်ဘက်သို့ ခုန်လိုက်ပါသည်။

ဇာတ်ကြောင်း ပုံစံအားလုံးသည် ဤအမျိုးအစားထဲတွင် ပါဝင်ပါသည်- သတင်းပေးပို့ချက်အမျိုးမျိုးသောဖြစ်စဉ်များကို ကိုင်တွယ်ဆောင်ရွက်သည့်စံနှုန်းနှင့် ဖြစ်စဉ်များကို ကြေညာချက်

သတင်းပို့ခြင်းသည် ဖော်ပြချက်များမှတစ်ဆင့် သတင်းအချက်အလက် ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်

သတင်းပေးပို့ချက်သည် အကောင်းဆုံးသော သတင်းအချက်အလက်များကို ဖြည့်ဆည်းပေးသောပုံစံ ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် သတင်းပို့ထားသော ဖြစ်စဉ်များ၏ ဖော်ပြချက် ပါဝင်သော ဇာတ်ကြောင်း ဖြစ်ပါသည်။ ထို ဖော်ပြချက် သည် ဖြစ်စဉ်အသေးစိတ်အချက်များအားလုံး- အရောင်များ၊ အသံများ၊ ခံစားချက်များ၊ ဘဝမြင်ကွင်းများ၊ သေဆုံးမှုမြင်ကွင်းများ၊ စသည်တို့ကို ထပ်ထည့်ပေးပါသည်။ သတင်းပေးပို့ချက်များသည် စာဖတ်သူကို ၎င်းတို့၏စိတ်တွင် ပုံဖော်ကြည့်နိုင်စေပါသည်။ ကြိယာဝိသေသနများ၊ နာမဝိသေသနများနှင့် မြင်ရကြားရသောအရာများ အသုံးပြုမှုသည် ဖြစ်စဉ်များကို ပို၍ အစစ်အမှန်ဆန်စေပါသည်။ 

လူသိများသော ဘဏ်လုပ်ငန်းရှင်ဖြစ်သူ Mark Pesos သည် ၎င်း စီမံခန့်ခွဲနေသော ဒေါ့ရှ်ဂရု ရုံးချုပ်များတွင် မယုံနိုင်စရာကောင်းအောင်ပင် ယမန်နေ့ညက ဓားစာခံဖြစ်သွားသောအခြေအနေ ဖြစ်သွားခဲ့ပါသည်။ သူသည် ည ၇ နာရီ ၃၀ မိနစ်တွင် ကုတ်အင်္ကျီဝတ်ကာ အိမ်ပြန်ရန် အသင့်ပြင်နေစဉ် အနက်ရောင်သိုးမွေးခေါင်းစွပ် စွပ်ထားသော လူနှစ်ဦးသည် ၎င်းတို့လာရာလမ်းတစ်လျှောက်ရှိ ပန်းအိုးများအားလုံးကို တွန်းလှဲပစ်ပြီး အဆောက်အဦ၏ လေးထပ်ရှိ သူ၏သတ်မှတ်ရုံးခန်းအတွင်းသို့ ကျူးကျော်ဝင်ရောက်လာပါသည်။ ဖြစ်စဉ်ကို မျက်မြင်တွေ့ကြုံခဲ့ရသော Mark Pesos ၏ အတွင်းရေးမှူး၏ ပြောစကားအရ၊ ဓားစာခံဖမ်းဆီးသွားသူများသည် ဖော်ပြပါကဲ့သို့ အော်ဟစ်ခြင်းမပြုမီတွင် အခန်းထဲသို့ တည်ငြိမ်စွာ ဝင်ရောက်လာခဲ့ပါသည်- “ လက်တွေမြှောက်ထားစမ်း။ အခုမြှောက်။”  

သို့သော် ဆောင်းပါးရှည်လေ၊ ဖော်ပြချက်အားလုံးသည် သတင်းပေးပို့ချက်ကို ဖွဲ့စည်းပေးလေ ဖြစ်ပါသည်။

ထပ်ဆောင်းမေးခွန်းများ၊ ထပ်ဆောင်းအဖြေများ

ဖြစ်ပေါ်လာသော ဖြစ်စဉ်များပေါ်တွင် မူတည်၍၊ တစ်ခါတစ်ရံတွင် ထပ်ဆောင်းမေးခွန်းနှစ်ခု ရှိပါသည်- ဘယ်လိုမျိုးလဲ။ ဘာကြောင့်လဲ။ ဖြစ်စဉ်များကို ချက်ခြင်းနားမလည်နိုင်သည့်အခါ ထိုမေးခွန်းများ ထွက်ပေါ်လာပါသည်။ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ နားလည်နိုင်ကြောင်း သေချာစေရန်၊ သတင်းစာဆရာသည် သတင်းအချက်အလက်များကို စကားလုံးများအဖြစ် ထည့်သွင်းသည့်အခါ ရှင်းလင်းချက်အချို့ကို ထည့်သွင်းပါသည်။

သတင်းပေးပို့ခြင်းသည် ရှင်းပြခြင်းဖြစ်ပါသည်

စူးစမ်းလေ့လာထားသောဖြစ်စဉ်များ၏ “ ပုံစံ” နှင့် “ အကြောင်းရင်း” ကို ဖြေကြားပေးခြင်းသည် ထိုဖြစ်စဉ်များ၏နောက်ကွယ်ရှိ ဇစ်မြစ်များ၊ လှုပ်ရှားမှုများနှင့် အကြောင်းရင်းများကို ရှင်းပြခြင်းဟု ဆိုလိုပါသည်။ ၎င်းသည် အကျယ်ချဲ့ကြည့်ကာ ၎င်းတို့၏ မှန်ကန်သော သဘောသဘာဝကို အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူ၍ ၎င်းတို့၏ မှန်ကန်သောဆိုလိုရင်းကို အဓိပ္ပါယ်ဖော်ရန် အပြင်ပန်း ပုံပန်းသွင်ပြင်များကို ကျော်လွန်သွားကာ ဖြစ်စဉ်များကို ပို၍အနီးကပ် စေ့စေ့စပ်စပ်ကြည့်ရှုစစ်ဆေးခြင်းဟု ဆိုလိုပါသည်။

စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းသည် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုပြုလုပ်စဉ်တွင် ရှင်းပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်

စုံစမ်းစစ်ဆေးခြင်းသည် မှတ်သားဖွယ်ရာစုံလင်သော ပိုင်းခြားစိတ်ဖြာထားသည့်ပုံစံ ဖြစ်ပါသည်။ ၎င်းသည် ကိစ္စရပ်များကို နားလည်နိုင်စေပါသည်။ ၎င်းတွင် ဖြစ်စဉ်များကို အစိတ်အပိုင်းများအဖြစ်သို့ ခွဲထုတ်လိုက်ခြင်း ပါဝင်ပါသည်။ Mark Pesos က ပြီးခဲ့တဲ့ညက ဓားစာခံအဖြစ် ခေါ်ဆောင်သွားခံရတာပါလား။ စုံစမ်းစစ်ဆေးနေသည့် သတင်းစာဆရာသည် ရရှိနိုင်သော ဒေတာအားလုံးကို စုစည်းပြီးနောက် ဓားစာခံခေါ်ထားသူများ၏ ဖြစ်သော သို့မဟုတ် ဖြစ်နိုင်သော ရည်ရွယ်ချက်များ၊ ၎င်းတို့၏ဓားစာခံကို ခေါ်ဆောင်ရန် ပြင်ဆင်ထားပုံ၊ ၎င်းကြောင့် ဂရုအတွက် ရှိလာနိုင်သည့် ရိုက်ခတ်မှုများကို ရှင်းပြပါသည်။ ဤ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသောအလုပ်သည် အကြောင်းရင်းကို သိရှိမှုအား မေးခွန်းထုတ်ခြင်း၊ သင့်လျော်သော စာရွက်စာတမ်း၊ ယုံကြည်စိတ်ချရသော ရင်းမြစ်များ၊ တိကျသော မျက်မြင်သက်သေ သတင်းပေးပို့ချက်များနှင့် စဉ်းစားတွေးတောရန်အချိန်တို့ကို လိုအပ်ပါသည်။ ၎င်းသည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် မမြင်နိုင်သော၊ ဖုံးကွယ်ထားသော သို့မဟုတ် မှေးမှိန်နေသော ဒေတာရလဒ်အဖြစ် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသော စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုဖြင့် အချို့သောအရာများကို ရှင်းပြရန် မဖြစ်နိုင်သည့်အခါမျိုးလည် ဖြစ်နိုင်ပါသည်။ ထိုသို့သောကိစ္စရပ်များတွင်၊ သတင်းစာဆရာသည် သိရှိထားသောဒေတာကိုကျော်လွန်၍ စူးစမ်းလေ့လာမှုပြုလုပ်ခြင်းကို စတင်ပါသည်။ ၎င်းသည် သတင်းအချက်အလက်၏ အလေးနက်ဆုံးသောပုံစံဖြစ်သည့် စူးစမ်းလေ့လာခြင်း ဖြစ်ပါသည်။

တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်းသည် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုပြုလုပ်စဉ်တွင် ရှင်းပြခြင်း ဖြစ်ပါသည်

တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုသည် အစားထိုးခြင်းပါဝင်သော ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းစဉ် ဖြစ်ပါသည်။ သတင်းစာဆရာသည် သူ သို့မဟုတ် သူမ မျှော်မှန်းထားသည့် ရှင်းလင်းချက်ကို ဖော်ပြပေးရန် မတတ်နိုင်သည့်အခါ၊ သူ သို့မဟုတ် သူမသည် ထိုနယ်ပယ်ရှိ ကျွမ်းကျင်သူ၏အကြံဉာဏ်ကို ရှာဖွေရယူပါသည်။ Mark Pesos သည် ဓားစာခံအခြေအနေတွင် ခေါ်ဆောင်ခံရသူ ဖြစ်သွားခဲ့ပါသည်။ ခင်ဗျားက ဒေ့ါရှ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး အကျွမ်းတဝင်ရှိတာပဲ မစ္စတာ ရှရက်၊ ဒီဖြစ်စဉ်က ဂရုအတွက် ရရှိနိုင်ခြေရှိတယ်ဆိုတဲ့ ရိုက်ခတ်မှုတွေအကြောင်းကို ရှင်းပြပေးနိုင်မလား။ … အမေးအဖြေပုံစံဖြင့် ထုတ်ပြန်သော တွေ့ဆုံမေးမြန်းမှုများသည် အကောင်းဆုံး အသိပညာပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်။

သတင်းပေးပို့ခြင်းသည် အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူမှုများ ဖြည့်ဆည်းပေးခြင်းဖြစ်ပါသည်

ဇာတ်ကြောင်းပြောခြင်း၊ ဖော်ပြခြင်းနှင့် ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်းတို့သည် စူးစမ်းလေ့လာသော ဖြစ်စဉ်များအရ သဲကွဲမှုမရှိသည့်ဧရိယာများကို ကျန်ရစ်ခဲ့စေသည့်အခါ၊ သတင်းစာဆရာသည် အချက်အလက်များကို အဓိပ္ပါယ်ကောက်နိုင်ပါသည်- သူ သို့မဟုတ် သူမသည် အချက်အလက်များ၏ အသေးစိတ်အချက်အပြည့်အစုံကို တင်ပြရန် မဖြစ်နိုင်ပါက၊ သူ သို့မဟုတ် သူမသည် သူ သို့မဟုတ် သူမ၏ ဖော်ထုတ်မှုရှိ သတင်းအချက်အလက်များ၏ အချက်အလက်အတိုအထွာများကို အသုံးပြု၍ ၎င်းတို့ကို အဓိပ္ပါယ်ဖော်ရန် ကြိုးစားနိုင်ပါသည်။

ထင်မြင်ချက်ပေးခြင်းသည် အကဲဖြတ်မှုပြုလုပ်စဉ်တွင် အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူခြင်း ဖြစ်ပါသည်

သတင်းစာဆရာများအနေဖြင့် ၎င်းတို့၏စာဖတ်သူများထံ ၎င်းတို့၏ ပုဂ္ဂိုလ်ရေးအရ ထင်မြင်ချက်များကို မျှဝေနိုင်သည့် နည်းလမ်းများစွာရှိသော်လည်း ၎င်းတို့အားလုံးသည် ရှင်းလင်းချက်မှတ်စုပုံစံများ ဖြစ်ပါသည်- ထင်မြင်ချက်အပိုင်းအစများ၊ ကော်လံများ၊ ပုံဆွဲခြင်းများ- Mark Pesos သည် ယမန်နေ့ညနေပိုင်းက ၎င်း၏ဝန်ထမ်းများကို အလုပ်ထုတ်ပစ်မည့် အစီအစဉ်ကြီးကို ကြေညာပြီး နာရီအနည်းငယ်အကြာတွင် ဓားစာခံအဖြစ် ခေါ်ဆောင်သွားခြင်းခံရပါသည်။ ဒီဖြစ်စဉ်နှစ်ခုက ဆက်စပ်မှုမရှိဘူးဆိုတာ ယုံဖို့ခက်ပါတယ်… စာဖတ်သူများထံ အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူမှု၏ ဆက်စပ်ပတ်သက်မှုကို စီရင်ဆုံးဖြတ်ရန် ၎င်းကို ချပြလိုက်ပါသည်။

အဆုံးသတ်စဉ်တွင် သတင်းစာခေါင်းကြီးပိုင်းကို အဓိပ္ပါယ်ကောက်ယူပါသည်

သူ သို့မဟုတ် သူမ၏ ကိုယ်ရေးအရ ထင်ဟပ်စေမှုများအဆုံးတွင်၊ သတင်းစာဆရာသည် သူ သို့မဟုတ် သူမ ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာကာ စူးစမ်းလေ့လာထားသည့် ဖြစ်စဉ်များနှင့်စပ်လျဉ်းသည့် စံတန်ဖိုးကိုအခြေခံသော စီရင်ဆုံးဖြတ်မှု ကို ပြုလုပ်ပါက၊ သူ သို့မဟုတ် သူမသည် သတင်းစာခေါင်းကြီးပိုင်းကို ရေးသားခြင်း ဖြစ်ပါသည်။  Mark Pesos ကို ပြန်ပေးဆွဲခြင်းသည် ၎င်း၏ဝန်ထမ်းများအတွက် အချိန်အနည်းငယ် ရသွားစေပါသည်။ စာဖတ်သူသည် မည်သည့်ဖြစ်စဉ်တွင်မဆို၊ ထိုရှုမြင်ပုံအား လက်ခံရန် သို့မဟုတ် လက်မခံရန်အတွက် လွတ်လပ်စွာ ရွေးချယ်ကာ စာရေးသူ၏ တွေးထင်သောရေးသားချက်ပေါ်တွင် တစ်ခုခုသိမြင်လာပြီး ၎င်းဘာသာ သတင်းအချက်အလက်များကို ဖွဲ့စည်းနိုင်ပါသည်။